آشنایی با سالنها و بخشهای مختلف فرودگاه، برای هر مسافر و خریدار بلیط هواپیما امری ضروری بهحساب میآید. چراکه معمولاً قبل از هر پرواز داخلی یا خارجی، مسافر ملزم به انجام برخی کارها و پشت سر گذاشتن برخی مراحل است. یکی از جاهایی که معمولاً در فرودگاهها اسمش به چشم میخورد سالن ترانزیت است. جایی که اغلب مسافران هیچ تعریفی خاصی از آن در ذهن خود ندارند.
سالنهای ترانزیت صرفاً مکانی با چند صندلی و مسافران متعدد نیستند. بلکه مسلماً این سالنها کارکرد ویژهای در فرودگاه داشته و حضور در آنها قبل از پرواز بسیار مهم میباشد. بنابراین در مطلب زیر، نگاهی به چیستی سالن ترانزیت فرودگاهها میاندازیم و بیشازپیش با این قسمت آشنا میشویم.
یافتن معنای لغوی سالن ترانزیت در لغتنامه میتواند کلید آشنایی بهتر ما با این مکان باشد. واژههای Transit Hall و Transit Lounge در لغتنامههای انگلیسی به معنی سالن انتظاری در فرودگاههای بینالمللی هستند که مسافران پروازهای توقفدار معمولاً بدون مراجعه به گمرک و یا اداره مهاجرت میتوانند در آن حضورداشته و منتظر پرواز خود به مقصد بعدی باشند.
همانطور که از معنای لغوی مشخص است، سالن ترانزیت بهجایی گفته میشود که مسافر میتواند در آن بماند و با در دست داشتن کارت پرواز منتظر پرواز خود باشد. در واقع کاربرد اصلی سالن ترانزیت در پروازهای توقفداری است که خریدار بلیط هواپیما پس از انجام یک پرواز در میانه راه توقف کرده و به دنبال مرحله بعدی پرواز میرود. در این شرایط به فرودگاهی هم که در آن توقف انجامشده فرودگاه ترانزیت گفته میشود.
برای مثال شخصی که با خرید بلیط هواپیما نیویورک قصد پرواز به این شهر از تهران را دارد، به خاطر نبود پرواز مستقیم تهران نیویورک مجبور است ابتدا بلیط هواپیما آمستردام بگیرد و در آنجا توقف داشته باشد و سپس ازآنجا عازم نیویورک شود. بنابراین برای جلوگیری از عدم ورود این مسافر به خاک هلند و همچنین دریافت ویزای ترانزیت و انجام امور مربوطه، وی به سالن ترانزیت فرودگاه آمستردام هدایت میشود و در آنجا به انتظار پرواز بعدی خود مینشیند.
آنچه بانام سالن ترانزیت در فرودگاههای ایرانی شناخته میشود معمولاً به دو سالن مختلف اشاره دارد. یکی سالن ترانزیت که در بالا به آن اشاره شد و دیگری سالن ترانزیت بهعنوان جایی که مسافر بعد از انجام چکاین، کنترل بلیط هواپیما و دریافت کارت پرواز، وارد آن شده و آماده سوار شدن به هواپیما میشود. درواقع این سالن همان سالن عزیمت است که در زبان انگلیسی آن را با عنوان Departure lounge میشناسیم. سالنی با نمایشگر زمان پروازها که در آن مینشینیم و از زمان دقیق پرواز مطلع میشویم. اگر پرواز خارجی داشته باشید و بلیط هواپیما استانبول تهیه کردهاید، حتما با سالن ترانزیت فرودگاه بینالمللی تهران آشنا میشوید.
به نظر میرسد که بخشی از معنای سالن ترانزیت در ایران بهنوعی یک غلط مصطلح میباشد که در بین مسافران و کارکنان فرودگاه کشورمان جاافتاده است. شاید ترجمه اشتباه دلیل اصلی این اتفاق باشید. البته ناگفته نماند که در برخی از فرودگاهها این دو سالن با یکدیگر ادغامشدهاند و این احتمال هم وجود دارد که اشتباه به وجود آمده ناشی از این اتفاق باشد.
مسافری که به سالن ترانزیت هدایت میشود، حق خروج از فرودگاه را نخواهد داشت. چنین مسافری باید پس از اتمام چکاین و دریافت ویزای ترانزیت (در صورت نیاز) در سالن ترانزیت حضورداشته باشد و منتظر پرواز خود بماند. همچنین وی باید از انجام تغییرات لازم در کارت پرواز خود اطمینان حاصل کند. ضمناً، همراه داشتن برخی خوراکیها و نوشیدنیها هم در برخی فرودگاههای ترانزیت ممنوع است. لذا بد نیست قبل از خرید بلیط هواپیما و انجام پرواز خارجی از این فهرست خوردنیهای ممنوعه در فرودگاه مدنظر خودآگاه باشید.
همانطور که پیشتر ذکر شد، در اغلب فرودگاهها برای ورود به سالن ترانزیت یا سالن عزیمت، باید بلیط هواپیما، کارت شناسایی و سایر مدارک لازم را برای کنترل نهایی به مأمورین فرودگاه تحویل داد. معمولاً در برخی از فرودگاهها برای امنیت بیشتر یکبار دیگر وسایل و چمدان مسافران در سالن ترانزیت با اشعه ایکس کنترل و مورد بازرسی قرار میگیرد. پس از انجام این مراحل مسافران به سمت گیتهای خروجی راهنمایی شده و راهی هواپیما میشود.
فرودگاههای پیشرفته و بزرگ جهان برای رفاه حال خریداران بلیط هواپیما، امکانات متنوعی را در سالن ترانزیت خود فراهم آوردهاند. ازجمله این تسهیلات میتوان به وایفای رایگان، رستورانهایی با غذاهای مناسب برای پرواز و حتی چند فروشگاه متنوع اشاره کرد. هدف از فراهم آوردن این تسهیلات سرگرم کردن خریداران بلیط هواپیما تا زمان آماده شدن هواپیما برای پرواز میباشد. چراکه معمولاً گذر از سالن ترانزیت یا همان سالن عزیمت کمی زمانبر است.
فرقی ندارد که وارد سالن ترانزیت میشوید یا سالن عزیمت فرودگاه، باحوصله کلیدیترین نکته هنگام حضور در سالن ترانزیت است. چه در قالب پرواز توقفدار وارد این سالن بشوید و چه برای پرواز عادی، این امکان وجود دارد که به هر دلیلی پرواز شما دچار تأخیر شود. با داشتن یک فوقبرنامه تفریحی و سرگرمکننده مثل خواندن کتاب میتوان لحظات حضور در سالن ترانزیت را به بهترین شکل سپری کرد. ضمناً، عدهای هم ترجیح میدهند در این سالن بخوابند تا مبادا از برنامه استراحت خود عقب بیفتند.